منیزیم یکی از مواد معدنی حیاتی برای بدن انسان است که نقش مهمی در حفظ سلامت قلب و عروق دارد. کمبود منیزیم می‌تواند به بیماری‌های مختلف قلبی-عروقی منجر شود، از جمله فشار خون بالا و آریتمی قلبی. در این مقاله، به بررسی تأثیر منیزیم بر عملکرد قلبی، فشار خون، تری‌گلیسیریدها و کلسترول خواهیم پرداخت.

تأثیر منیزیم بر عملکرد قلبی

کمبود منیزیم در بدن می‌تواند به مشکلات قلبی مانند آریتمی و فشار خون بالا منجر شود. تحقیقات نشان داده‌اند که در موش‌ها، کاهش عمدی سطح منیزیم باعث آسیب به سلول‌های قلبی می‌شود. همچنین، افرادی که دچار کمبود منیزیم هستند، با مصرف مکمل‌های منیزیم می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهند. اما این اثرات مفید منیزیم برای افرادی که کمبود منیزیم ندارند، به همان اندازه قابل اتکا نیست.

تأثیر منیزیم بر فشار خون

منیزیم یک ماده معدنی مهم است که در بدن ما نقش‌های زیادی دارد و می‌تواند روی فشار خون تأثیر بگذارد. تحقیقات نشان داده‌اند که سطح منیزیم در خون می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات فشار خون باشد، حتی اگر فرد اضافه وزن یا چاقی داشته باشد.

در یک مطالعه روی موش‌ها، تزریق منیزیم با دوزهای بالا توانست افزایش آدرنالین را در موش‌هایی که شوک الکتریکی دیده بودند، تا ۹۲.۶٪ کاهش دهد. این نشان می‌دهد که منیزیم می‌تواند مثل یک مسدودکننده کانال کلسیم عمل کند، حتی وقتی بدن تحریک شده است.

همچنین، منیزیم ممکن است با آزادسازی آدرنالین در رگ‌های خونی تداخل داشته باشد. این تداخل بیشتر به سطح منیزیم در خون بستگی دارد تا مقدار آن در گلبول‌های قرمز، که اندازه‌گیری دقیق‌تری برای کمبود منیزیم است.

در یک مطالعه روی بزرگسالان دیابتی که مصرف ۳۶۰ میلی‌گرم منیزیم برای سه ماه تأثیری روی متابولیسم گلوکز یا چربی‌ها نداشت، ارتباط بین سطح منیزیم در خون و کاهش فشار خون دیاستولیک مشاهده شد. این نشان می‌دهد که منیزیم ممکن است فواید دیگری داشته باشد که نیاز به افزایش ذخیره منیزیم در عضلات دارد.

در مطالعاتی که روی افراد با فشار خون طبیعی اما با سطح پایین منیزیم انجام شده، کاهش فشار خون پس از بهبود وضعیت کمبود منیزیم مشاهده شده است. به عنوان مثال، در یک مطالعه که با استفاده از ۲.۵ گرم کلرید منیزیم برای سه ماه وضعیت کمبود را به حالت عادی برگرداند، کاهش ۷.۱٪ در فشار خون سیستولیک و ۴.۷٪ در فشار خون دیاستولیک مشاهده شد.

در مجموع، مطالعات نشان می‌دهند که مکمل‌های منیزیم می‌توانند به کاهش فشار خون در افرادی که کمبود منیزیم دارند کمک کنند، اما اثر آن متوسط است و برخی از مطالعات کاهش قابل توجهی را گزارش نکرده‌اند. این نتایج نشان می‌دهد که منیزیم ممکن است در کنترل فشار خون نقش داشته باشد، به ویژه در افرادی که فشار خون بالا دارند.

نتیجه‌گیری:به نظر می‌رسد که اگر یکی از دو شرط زیر برآورده شود، فشار خون به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد: اول اینکه سطح منیزیم در بدن فرد پایین باشد (یعنی فرد دچار کمبود منیزیم باشد)، یا اینکه فرد فشار خون بالایی داشته باشد (140/90 یا بیشتر). در شرط دوم، لازم نیست که فرد دچار کمبود منیزیم باشد تا فشار خون او کاهش یابد.

تأثیر منیزیم بر فشار خون

در یک مطالعه، به افراد سالم با میانگین سنی 41.5 سال، 500 میلی‌گرم کلرید منیزیم همراه با یک وعده غذایی (نان و کره) داده شد. نتایج نشان داد که این مکمل به طور قابل توجهی افزایش چربی‌ها پس از غذا را کاهش داد. به خصوص، افزایش تری‌گلیسیرید و اسیدهای چرب غیراستریفیه (NEFA) که معمولاً پس از خوردن غذا رخ می‌دهد، کمتر شد. این کاهش به دلیل کمتر شدن جذب چربی‌ها بود، زیرا اوج غلظت چربی‌ها در خون از 3 ساعت به 6 ساعت پس از خوردن غذا به تأخیر افتاد و حداکثر غلظت آن‌ها نیز کاهش یافت.

در مطالعات بلندمدت، کاهش تری‌گلیسیرید در افراد فشار خون بالا که منیزیم کم داشتند و 450 میلی‌گرم منیزیم مصرف کردند، مشاهده نشد. اما در یک مطالعه دیگر که بر روی افراد مقاوم به انسولین با کمبود منیزیم انجام شد، بهبود در متابولیسم گلوکز و حساسیت به انسولین مشاهده شد و همراه با این تغییرات، کاهش 39.3 درصدی تری‌گلیسیریدها طی 3 ماه ثبت شد.

نتیجه‌گیری: با بررسی 6 تحقیق، تنها نتیجه ای که میتوان گرفت این است که بیشتر تحقیقات نتیجه ی مثبتی را نشان ندادند و تاثیر منیزیم بر چربی خون نامشخص است؛ و اگر تاثیر مثبتی باشد این تاثیر خیلی زیاد نیست.

تأثیر منیزیم بر لیپوپروتئین‌ها و کلسترول

در یک مطالعه که 300 میلی‌گرم منیزیم به صورت روزانه به افراد سالم و دارای منیزیم کافی داده شد، پس از 12 هفته هیچ تغییر معنی‌داری در سطوح کلسترول HDL یا کلسترول خوب و LDL یا کلسترول بد و کلسترول کل مشاهده نشد. در مقابل، یک مطالعه دیگر با استفاده از 450 میلی‌گرم منیزیم در افراد دیابتی فشار خون بالا که کمبود منیزیم داشتند، افزایش در سطح HDL-C را نشان داد که این افزایش 22 درصدی بود. این نتایج نشان می‌دهد که تاثیر مکمل منیزیم بر سطوح کلسترول ممکن است به وضعیت منیزیم بدن بستگی داشته باشد.

نتیجه‌گیری: در بیشتر موارد، هیچ تاثیر مستقیم قابل توجهی از منیزیم بر سطح HDL-C یا کلسترول خوب وجود ندارد. برخی از شواهد متقابل نشان می‌دهند که ممکن است از طریق بهبود کنترل قند خون در دیابتی‌ها به‌طور جایگزین رخ دهد، اما این همیشه دیده نمی‌شود. و همچنین هیچ تاثیر قابل توجهی بر سطح کلسترول LDL یا همان کلسترول بد با مکمل منیزیم مشاهده نمی شود

غذاهای سرشار از منیزیم برای سلامت قلب و فشار خون

•  شکلات تلخ

شکلات تلخ نه تنها یک خوراکی خوشمزه است بلکه منبع خوبی از منیزیم نیز می‌باشد. یک وعده ۲۸ گرمی شکلات تلخ (۷۰-۸۵٪ کاکائو) حدود ۶۴-۶۵ میلی‌گرم منیزیم دارد که تقریباً ۱۵٪ از نیاز روزانه را تأمین می‌کند.

• سبزیجات برگ‌دار

سبزیجات برگ‌دار مانند اسفناج، برگ چغندر و کلم پیچ منابع عالی منیزیم هستند. به عنوان مثال، نصف فنجان اسفناج پخته شده حدود ۷۸ میلی‌گرم منیزیم دارد.

• آجیل و دانه‌ها

آجیل و دانه‌ها غنی از منیزیم هستند. بادام، بادام هندی و بادام زمینی به خصوص دارای این ماده معدنی هستند. به عنوان مثال، ۲۸ گرم بادام حدود ۷۷-۸۰ میلی‌گرم منیزیم دارد. دانه‌های کدو تنبل و چیا نیز منابع قابل توجهی هستند، به طوری که ۲۸ گرم دانه کدو تنبل حدود ۱۵۰-۱۵۶ میلی‌گرم منیزیم دارد.

• حبوبات

حبوباتی مانند لوبیا سیاه، لوبیا قرمز و سویا منابع خوبی از منیزیم هستند. نصف فنجان لوبیا سیاه حدود ۶۰ میلی‌گرم منیزیم دارد.

• غلات کامل

غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای، کینوا و گندم کامل غنی از منیزیم هستند. به عنوان مثال، یک فنجان برنج قهوه‌ای پخته شده حدود ۸۶ میلی‌گرم منیزیم دارد.

• ماهی‌های چرب

ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن نیز منابع خوبی از منیزیم هستند. یک وعده ۸۵ گرمی سالمون پخته شده حدود ۲۶ میلی‌گرم منیزیم دارد.

• آووکادو

آووکادو نه تنها غنی از چربی‌های سالم است بلکه مقدار قابل توجهی منیزیم نیز دارد. یک آووکادوی کامل حدود ۵۸ میلی‌گرم منیزیم دارد.

•  موز

موز یک منبع مغذی و راحت از منیزیم است. یک موز متوسط حدود ۳۲ میلی‌گرم منیزیم دارد.

• محصولات لبنی

محصولات لبنی مانند شیر و ماست نیز منابع منیزیم هستند. به عنوان مثال، یک فنجان ماست ساده و کم‌چرب حدود ۴۲ میلی‌گرم منیزیم دارد.

•  توفو

توفو، یک محصول محبوب سویا، منبع خوبی از منیزیم است. یک وعده ۱۰۰ گرمی توفو حدود ۶۰ میلی‌گرم منیزیم دارد.

نتیجه‌گیری:

فواید منیزیم برای قلب و عروق

منیزیم نقش مهمی در حفظ سلامت قلب و عروق دارد. کمبود این ماده معدنی می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود، اما مکمل‌های منیزیم می‌توانند در پیشگیری و درمان برخی از این مشکلات مؤثر باشند. با این حال، توصیه می‌شود قبل از شروع هر نوع مکمل‌درمانی، با پزشک مشورت شود تا از مصرف بیش از حد و اثرات جانبی احتمالی جلوگیری شود.