جینسینگ کره ای چیست؟

جینسینگ کره‌ای (پاناکس جینسینگ) یک گیاه علفی است که در طب سنتی چین برای اهداف پیشگیرانه‌ی گسترده‌ای استفاده می‌شود. این گیاه به خانواده‌ی آرالیاسه تعلق دارد و پرکاربردترین گونه در جنس پاناکس برای مقاصد دارویی است. ریشه‌های گیاه، که معمولاً در اوایل پاییز از نمونه‌هایی با سن حداقل چهار سال برداشت می‌شوند، اصلی‌ترین منبع ترکیبات فعال بیولوژیک بوده و عموماً در تهیه مکمل‌ها به کار می‌روند.

در حالی که ۱۳ گونه از جینسینگ شناسایی شده است، دو گونه‌ای که بیشتر در مکمل‌ها و صنایع غذایی رایج هستند، جینسینگ پاناکس که در چین و کره کشت می‌شود و پاناکس کوئینکفولیوس (جینسینگ آمریکایی) که در مناطقی از ایالات متحده و کانادا رشد می‌کند، می‌باشند. مکمل‌های جینسینگ پاناکس اغلب برای بهبود خلق و خو، شناخت و عملکرد ایمنی استفاده می‌شوند. جینسینگ همچنین به عنوان یک ماده تشکیل‌دهنده در محصولات خوراکی نظیر آدامس، شیرینی‌ها و قهوه به کار رفته است.

تشخیص جینسینگ پاناکس اصل از دیگر محصولات گیاهی که تحت عنوان جینسینگ به بازار عرضه می‌شوند، بسیار مهم است. به‌طور خاص، جینسینگ سیبری (الوتروکوکوس سنتی کونوس، که با نام الوترو نیز شناخته می‌شود)، جینسینگ برزیلی (پفافا پانیکولاتا) و جینسینگ هندی (آشواگاندا) از جمله گزینه‌های تجاری موجود هستند که از جنس پاناکس نیستند. با وجود نام‌های مشابه، این گیاهان دارای ترکیبات بیواکتیو یکسانی نبوده و در نتیجه، مکانیسم‌های عمل و اثرات آن‌ها کاملاً متفاوت است.

توجه کنید ما در این مقاله هرجا صحبت از جینسینگ میکنیم منظورمان جینسینگ کره ای یا جینسینگ پاناکس است.

ریشه و تاریخچه ی گیاه جینسینگ پاناکس یا جینسینگ کره ای چیست؟

واژه "جینسینگ" از عبارت چینی "جن-شن" گرفته شده است که به معنای "انسان-گیاه" است. این نام احتمالاً به دلیل شباهت ریشه‌های جینسینگ به شکل بدن انسان انتخاب شده است. واژه پاناکس از کلمه یونانی "پان آکهیا" (پاناسه) به معنی "درمان همه بیماری‌ها" مشتق شده است. در طب سنتی چینی، جینسینگ اهمیت زیادی دارد و گاهی اوقات به عنوان "ارباب گیاهان" شناخته می‌شود، زیرا باور بر این است که ریشه‌های آن حاوی سه جوهر اصلی انسانی هستند: جسم، ذهن، و روح. استفاده از جینسینگ در طب سنتی چینی به دوران امپراتور شن‌نونگ (5000 سال پیش) بازمی‌گردد، که صدها گیاه دارویی و سمی را طبقه‌بندی کرد، از جمله جینسینگ، در آنچه امروزه ما آن را دارونامه می‌نامیم.

چند مدل جینسینگ وجود دارد؟

جینسینگ قرمز کره‌ای

جینسینگ قرمز کره‌ای با بخار دادن جینسینگ پاناکس در دمای حدود ۹۵ تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد و سپس خشک کردن آن تهیه می‌شود. این روش باعث تغییراتی در ترکیبات فعال بیولوژیکی گیاه می‌شود. جینسینگ قرمز کره‌ای دارای مقدار زیادی جینسنوزید Rb(3) است که در روده به Rb(2) تبدیل می‌شود و همچنین حاوی جینسنوزید Rg(3) است که منحصر به این نوع است.

جینسینگ سیاه

جینسینگ سیاه با قرار دادن جینسینگ پاناکس در نه دوره بخار دادن در دمای ۹۸ درجه سانتی‌گراد تهیه می‌شود. این نوع جینسینگ به ندرت در طب سنتی یا مکمل‌ها استفاده می‌شود.

جینسینگ سفید

جینسینگ سفید به جینسینگ پاناکسی گفته می‌شود که پرورش داده شده و سپس به صورت هوایی خشک شده است. در این روش، ریشه پوست کنده و خشک می‌شود تا رطوبت آن به زیر ۱۲٪ برسد و رنگ آن زرد مایل به سفید شود. برخی از ترکیبات فعال بیولوژیکی ممکن است در این فرآیند از دست بروند.

جینسینگ آفتابی

جینسینگ آفتابی با فرآوری جینسینگ پاناکس در دماهای بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد برای مدت ۲ ساعت تهیه می‌شود.

تخمیر جینسینگ

جینسینگ همچنین می‌تواند با استفاده از میکروارگانیسم‌های تخمیری مانند لاکتوباسیلوس و آسپرژیلوس یا انواع مختلفی از گونه‌های قارچی تخمیر شود. این روش می‌تواند ترکیبات فعال بیولوژیکی جینسینگ را تغییر دهد.

فواید اصلی جینسینگ چیست؟

تأثیرات بر خلق و خو

تحقیقات در مورد تاثیرات جینسینگ پاناکس بر روی خلق و خو و شناخت نتایج متفاوتی داشته است.

یک مطالعه نشان داد که جینسینگ پاناکس ممکن است تأثیر آرام‌بخشی دوز-وابسته بر خلق و خو داشته باشد، اما تحقیقات بعدی نتوانستند این نتایج را تکرار کنند. علاوه بر این، مصرف مکمل جینسینگ پاناکس در ابتدا بهبودهایی در سلامت روانی در چهار هفته اول نشان داد، اما این اثر تا پایان دوره هشت هفته‌ای کاهش یافت. در کل، شواهد نشان می‌دهند که تأثیرات جینسینگ پاناکس بر خلق و خو ممکن است کوتاه‌مدت باشد و بین یک تا چهار هفته پس از مصرف کاهش یابد.

تأثیرات بر شناخت

به طور مشابه، فواید بالقوه شناختی جینسینگ پاناکس به دلیل تفاوت‌ها در روش‌های مطالعه و نتایج ناسازگار، هنوز قطعی نیست. در حالی که برخی مطالعات بهبودهایی در زمان واکنش و دقت با مصرف مکمل جینسینگ پاناکس گزارش کرده‌اند، سایر مطالعات نتوانسته‌اند بهبود قابل توجهی در شناخت را نشان دهند. بنابراین، تحقیقات بیشتری لازم است تا این اثرات را تأیید کنند و مکانیزم‌های زیربنایی تأثیر جینسینگ پاناکس بر شناخت را روشن کنند.

خواص ایمنی‌زایی

علاوه بر این، عصاره‌های جینسینگ پاناکس به نظر می‌رسد که دارای برخی خواص ایمنی‌زایی هستند و هنگام مصرف همراه با واکسیناسیون آنفلوانزا، بروز آنفولانزا در انسان‌ها را کاهش می‌دهند.

آیا جینسینگ بر روی اشتها و میل غذا تاثیر میگذارد؟

مطالعات روی حیوانات نشان می‌دهند که محتوای جینسنوزید در جینسینگ قرمز کره‌ای (و به طور کلی در جینسینگ پاناکس) ممکن است در تنظیم الگوهای غذایی غیرطبیعی نقش داشته باشد، در حالی که بر الگوهای غذایی طبیعی تأثیری ندارد. به طور شگفت‌آوری، تحقیقات کمی در مورد اثرات تحریک‌کننده اشتهای جینسینگ انجام شده است، با وجود اینکه از دیرباز برای این منظور استفاده می‌شده است. همچنین، هیچ مطالعه‌ای بر روی انسان‌ها در این زمینه انجام نشده است، اما کاهش شدید و فوری اشتها در موش‌های چاقی که پرخوری می‌کنند مشاهده شده است و نتایج در موش‌های لاغر متفاوت است.

مکانیزم پشت این کاهش اشتها ممکن است شامل کاهش تنظیم نوروپپتیدهای اورکسیژنیک، که اشتها را تحریک می‌کنند، و افزایش تنظیم نوروپپتیدهای آنورکسیژنیک، که اشتها را مهار می‌کنند، باشد.

آیا مولتی ویتامین های حاوی جینسینگ موثر هستند؟

جینسینگ ممکن است افزودنی مفیدی به فرمولاسیون‌های مولتی‌ویتامین برای بهبود خلق و خو باشد، زیرا حتی در دوزهای پایین (۴۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم) فعالیت بیولوژیکی دارد. با این حال، داده‌ها در مورد گنجاندن آن در فرمولاسیون‌های مولتی‌ویتامین متناقض است. 

این موضوع نشان می‌دهد که در حالی که جینسینگ می‌تواند تاثیرات مثبتی بر خلق و خو داشته باشد، هنوز اطلاعات کافی برای تأیید قطعی این اثرات در ترکیب با مولتی‌ویتامین‌ها وجود ندارد. بنابراین، استفاده از جینسینگ در مکمل‌های مولتی‌ویتامین باید با دقت بیشتری مورد بررسی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که فواید آن به طور مؤثری به کاربران منتقل می‌شود.

آیا جینسینگ برای چربی و قند خون مفید است؟

چربی و کلسترول

تأثیر جینسینگ پاناکس بر پارامترهای متابولیکی هنوز مشخص نیست و برای رسیدن به نتیجه‌گیری قطعی، نیاز به مطالعات بیشتری با کیفیت بالا است. یک متاآنالیز نشان داد که مصرف مکمل جینسینگ پاناکس با دوزهای روزانه ۲۰۰ تا ۲۰,۰۰۰ میلی‌گرم برای مدت ۲ تا ۱۲ هفته، سطوح کلسترول کل و کلسترول بد (LDL) را در مقایسه با دارونما کاهش داد، اما تأثیر معنی‌داری بر سطوح تری‌گلیسرید یا کلسترول خوب (HDL) نداشت.

 این متاآنالیز(مطالعاتی که چندین تحقیق را بررسی و به یک نتیجه گیری نهایی میرسند و اعتبار بسیار بالایی دارند) شامل افرادی با و بدون عوامل خطر قلبی‌عروقی بود و تنوع بالایی در نوع عصاره‌های جینسینگ و فرکانس مصرف آن‌ها وجود داشت. 

فشار خون

متاآنالیز(مطالعاتی که چندین تحقیق را بررسی و به یک نتیجه گیری نهایی میرسند و اعتبار بسیار بالایی دارند) دیگری نتایج نامشخصی در مورد تاثیر جینسینگ بر فشار خون داشت، اما کاهش در کلسترول کل، تری‌گلیسرید، سطوح کلسترول بد و درصد چربی بدن را نسبت به دارونما گزارش کرد.

قند خون

 در مورد پارامترهای قند خون، دوزهای ۲۰۰ میلی‌گرم تا ۸,۰۰۰ میلی‌گرم در روز با کاهش سطح قند خون در مقایسه با دارونما همراه بود، اما تاثیر معنی‌داری بر قند خون ناشتا، انسولین ناشتا، قند خون پس از غذا، انسولین پس از غذا یا سطوح HbA1c مشاهده نشد.

آیا جینسینگ برای تستوسترون و اختلال نعوظ مفید است؟

شواهد اولیه نشان می‌دهند که مصرف مکمل جینسینگ پاناکس در ورزشکاران افزایش قابل توجهی در سطوح تستوسترون ایجاد نمی‌کند، اگرچه کیفیت مطالعه‌ای که این شواهد را ارائه داده مورد سوال است. با این حال، مصرف این مکمل ممکن است در مواردی که سطح تستوسترون در دوران ناباروری و هیپوگنادیسم (تولید پایین تستوسترون) کاهش یافته باشد، موثر واقع شود. 

در مردان مبتلا به اختلال نعوظ، جینسینگ پاناکس به نظر نمی‌رسد که بر سطوح تستوسترون تأثیر بگذارد. با این حال، برخی مطالعات نتایج امیدوارکننده‌ای در بهبود عملکرد نعوظ نشان داده‌اند. یک مطالعه نشان داد که مصرف روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم جینسینگ قرمز کره‌ای سه بار در روز، علائم اختلال نعوظ خفیف تا متوسط را در مقایسه با دارونما طی سه ماه بهبود بخشیده است.

آیا جینسینگ برای سلامت پوست مفید است؟

گفته شده است که مصرف خوراکی جینسینگ پاناکس می‌تواند به بهبود کیفیت پوست و کاهش چین و چروک‌ها کمک کند، اما شواهد موجود در این زمینه کافی نیست. فقط یک مطالعه بر روی انسان‌ها در این باره انجام شده که در آن از ترکیب جینسینگ با دو گیاه دیگر استفاده شده است. برای اثبات اثربخشی جینسینگ پاناکس در این زمینه، لازم است مطالعات بیشتری صورت گیرد که مستقیماً بر روی تاثیر مکمل‌های جینسینگ پاناکس بر کیفیت پوست تمرکز داشته باشند.

آیا جینسینگ برای میل جنسی زنان مفید است؟

یک متاآنالیز (مطالعاتی که چندین تحقیق را بررسی و به یک نتیجه گیری نهایی میرسند و اعتبار بسیار بالایی دارند)  نشان داد که جینسینگ پاناکس به طور قابل توجهی عملکرد جنسی کلی در زنان را در مقایسه با دارونما بهبود نبخشیده است. 

با این حال، تحلیل‌های زیرگروهی نشان دادند که این گیاه تأثیر مثبتی بر برخی حوزه‌های خاص عملکرد جنسی مانند افزایش تمایلات جنسی و هیجان جنسی داشته است. جالب اینکه، تاثیری بر دیگر جنبه‌های عملکرد جنسی مانند ارگاسم، درد، روانکاری و رضایت جنسی مشاهده نشد.

آیا جینسینگ برای یائسگی مفید است؟

تعداد محدودی از مطالعات بالینی تأثیر جینسینگ پاناکس بر علائم یائسگی را بررسی کرده‌اند و شواهد کلی هنوز قطعی نیست. در حالی که برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مکمل جینسینگ قرمز کره‌ای در زنان یائسه باعث بهبود هیجان جنسی، سلامت کلی و علائم یائسگی در مقایسه با دارونما شده است، مطالعات دیگر کاهش قابل توجهی در فرکانس گرگرفتگی مشاهده نکرده‌اند، اگرچه بهبود قابل توجهی در رفاه و افسردگی یافته‌اند.

یکی از این مطالعات تأکید کرده است که پارامترهای فیزیولوژیکی مانند هورمون تحریک‌کننده فولیکول و سطوح استرادیول، ضخامت اندومتر، شاخص بلوغ و pH واژن تحت تأثیر مکمل جینسینگ قرار نگرفته‌اند. این نشان می‌دهد که هرگونه اثر مفید احتمالی جینسینگ پاناکس بر یائسگی احتمالاً از طریق مکانیزم‌های جایگزینی هورمونی ایجاد نمی‌شود. با این حال، مطالعات آزمایشگاهی گزارش کرده‌اند که چندین جینسنوزید به عنوان فعال‌کننده‌های گیرنده‌های استروژن عمل می‌کنند. نیاز به تحقیقات بیشتری برای روشن شدن این مکانیزم عمل وجود دارد.

جینسینگ چگونه عمل میکند؟

جینسینگ پاناکس حاوی ترکیبات بیواکتیو متعددی است که جین سنوزیدها اصلی‌ترین ترکیبات فعال مسئول خواص دارویی آن هستند. نوع و غلظت جین سنوزیدها در عصاره گیاه می‌تواند بسته به روش استخراج و آماده‌سازی متفاوت باشد. سایر ترکیبات فعال موجود در جینسینگ پاناکس شامل پلی‌ساکاریدها، پپتیدها، فیتوسترول‌ها، پلی‌استیلن‌ها، الکل‌های پلی‌استیلنی و اسیدهای چرب است که به خواص درمانی کلی آن کمک می‌کنند.

اثرات دارویی جینسینگ پاناکس عمدتاً به دلیل محتوای جینسنوزید آن است که با هدف‌های مولکولی مختلف در بدن تعامل دارد تا اثرات مفید خود را اعمال کند. به عنوان مثال، برخی از جینسنوزید های موجود در جینسینگ قرمز پاناکس، مانند Ro و R(3)، نشان داده‌اند که آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز را مهار می‌کنند. این آنزیم مسئول تبدیل تستوسترون به دی‌هیدروتستوسترون (DHT) است و با مهار این آنزیم، جینسینگ پاناکس ممکن است به افزایش سطح تستوسترون کمک کند. برای درک بهتر این مکانیزم‌ها، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

چه مقدار و چه زمانی جینسینگ را مصرف کنیم؟

جینسینگ پاناکس معمولاً در دوزهای روزانه ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم مصرف می‌شود، که دوز ۴۰۰ میلی‌گرم بیشترین فواید شناختی را نشان داده است. این دوزها به عصاره‌های استاندارد جینسینگ اشاره دارند که حاوی حدود ۴ تا ۱۰ درصد جینسنوزیدها (ترکیبات بیواکتیو اصلی جینسینگ پاناکس) هستند و باید روزانه یک بار مصرف شوند.

دوزهای بالاتر (۲۰۰ تا ۲۰,۰۰۰ میلی‌گرم) برای هدف‌گذاری بهبود در پروفایل‌های گلوکز و لیپید استفاده شده‌اند.

در آزمایش‌هایی که بر روی سلامت نعوظ و افزایش میل جنسی تمرکز دارند، عصاره جینسینگ قرمز کره‌ای معمولاً با دوز روزانه ۳ گرم، تقسیم شده به سه دوز ۱ گرمی، تجویز می‌شود.

آیا انواع جینسینگ مشابه هستند؟

خیر به هیچ وجه، علی رغم شباهت در اسم ها، تفاوت های زیادی در عملکرد و مواد تشکیل دهنده ی آنها وجود دارد، همانطور که دائما تاکید کردیم، ما در مورد جینسینگ کره ای یا پاناکس در این مقاله حرف زدیم که پر مصرف ترین نوع جینسینگ هم میباشد.

اسم های دیگر این جینسینگ:

• جینسینگ آسیایی

• جینسینگ واقعی

• جینسینگ کوهستانی

• جینسینگ وحشی

• جینسینگ کره ای

• جینسینگ پاناکس

می باشد.

و نباید با جینسینگ های دیگر مانند :

• جینسینگ آمریکایی

• جینسینگ چینی

• جینسینگ صحرایی

اشتباه گرفته شود.